Stal jest znaczącym materiałem, który wykorzystywany jest na całym świecie we wszystkich gałęziach przemysłu. Ludzie znają ją i stosują już od czasów starożytnych. Ten bardzo wytrzymały i odporny na działanie czynników zewnętrznych stop żelaza i węgla z niewielkim dodatkiem manganu, krzemu, fosforu, siarki i tlenu to dzisiaj podstawowy materiał inżynieryjny i budowlany. Bez stali współczesny świat nie wyglądałby tak samo, a postęp cywilizacyjny i technologiczny nie byłby w ogóle możliwy.
Obecnie dysponujemy wieloma gatunkami stali. Dzielimy ją na różne typy, biorąc pod uwagę jej skład chemiczny, własności mechaniczne albo fizyczne oraz spektrum zastosowania. Dzięki temu wyróżniamy np. stal: konstrukcyjną, narzędziową oraz specjalną (np. stal nierdzewną, kwasoodporną, magnetyczną). W czasach Wielkiego Kryzysu w latach 30. XX wieku amerykańscy naukowcy opracowali nowy rodzaj stali – stal kortenowską. Miała być ona odpowiedzią na trudne czasy i brak funduszy, które są potrzebne na przeprowadzanie zabiegów konserwacyjnych na innych gatunkach stali. Jej nowy rodzaj charakteryzował się wysoką odpornością, a jego wielką zaletą był brak konieczności przeprowadzania jakichkolwiek prac konserwacyjnych oraz obróbki powierzchniowej, dzięki czemu można było oszczędzić zarówno czas, jak i pieniądze.
Czym charakteryzuje się stal kortenowa?
Stal kortenowa to specyficzny gatunek stali o podwyższonej odporności na działanie zmiennych warunków atmosferycznych. Jest to rodzaj stali niskostopowej. Wyróżniającą ją cechą jest przede wszystkim charakterystyczny wygląd – jej powierzchnia, kiedy zostanie wystawiona na działanie czynników pogodowych, po upływie około 18-36 miesięcy samoczynnie pokrywa się powłoką ochronną. Jej wygląd do złudzenia przypomina rdzę. Ten oryginalny nalot powstaje z chromu, miedzi, krzemu i fosforu.
Jakie właściwości posiada stal kortenowa?
Architekci wykorzystują stal kortenowską do realizowania oryginalnych projektów i różnorodnych konstrukcji stalowych. Wykonuje się z niej przede wszystkim unikatowe elewacje, które sprawiają, że budynki prezentują się niezwykle i wywierają na wszystkich odwiedzających niezapomniane wrażenie. Materiał ten doskonale nadaje się do obkładania nim zewnętrznych ścian budynków, gdyż wyróżnia się rewelacyjnymi parametrami użytkowymi. Stal kortenowa jest:
- Trwała,
- nie wymaga dodatkowej obróbki powierzchniowej (np. malowania proszkowego albo cynkowania ogniowego),
- nie wymaga przeprowadzania prac konserwacyjnych,
- odporna na korozję atmosferyczną,
- niezwykle żywotna (jej żywotność jest oceniana na nawet kilkaset lat),
- bardzo atrakcyjna wizualnie,
- odporna na rozciąganie.
Do czego wykorzystuje się stal kortenową?
Stal kortenowa jest wykorzystywana przede wszystkim jako atrakcyjny i estetyczny materiał architektoniczny. Wykonuje się z niej oryginalne fasady różnych obiektów budowlanych, które dzięki niej wyglądają, jakby były pokryte rdzą. Najstarszym budynkiem z tego typu elewacją jest główna siedziba firmy John Deere w Illinois autorstwa znanego fińskiego architekta – Eero Saarinena, która powstała w 1964 roku. Wcześniej stosowano tę stal głównie do produkcji odpornych na korozję i niewymagających przeprowadzania wielu prac konserwacyjnych wagonów kolejowych, nie doceniając jej walorów estetycznych.
Obecnie stal kortenowa zachwyca i inspiruje wielu architektów, którzy tworzą z niej nie tylko elewacje, ale także konstrukcje stalowe, a nawet mosty rurowe i zbiorniki wodne. Powstają z niej także specjalistyczne kontenery, elementy ozdobne utrzymane w industrialnym stylu, donice na rośliny, schody, obrzeża trawnikowe oraz różne elementy małej architektury (np. rzeźby, instalacje artystyczne, grille, fontanny, paleniska czy ławki). Wyroby z kortenu wyglądają bardzo nowocześnie, stylowo i doskonale pasują do współczesnej architektury.
